🕙Hazırlanma Süresi: 3 Saat
👨👩👦👦Porsiyon: 4-6 Kişi
🍽️Malzemeler:
• 1,5 kg kuşbaşı (fitil) et
• Yaklaşık 6 adet ilikli ve etli kemik,
• 4 kg taze kırmızıbiber (Şanlıurfa Biberi-İsot)
• 1.5 kg domatesin suyu (2 su bardağı)
• Yaklaşık 100 gr. sadeyağ
• 1 kg. kuru soğan
• 2 baş sarımsak
• Yaklaşık 1 çay kaşığı tuz
• Nar suyu (2 su bardağı)
• 1 çay kaşığı yedi çeşit baharat(karabiber, tarçın, kimyon, çemen, yenibahar, zencefil, karanfilden oluşur)
🧑🏻🍳Hazırlanışı:
Ön hazırlık aşaması;
- Narlar tanelerine ayrılmalı ve ezilerek suyu çıkarılıp süzülmelidir.- Biberler sapları ve tohumlarından ayıklanmalı ve soğuk suda yaklaşık yarım saat bekletilip suyu süzülmelidir. Suyu süzülen biberler ortadan ikiye bölünerek enlemesine orta kalınlıkta doğranmalıdır.- Soğanlar yemeklik doğranmalıdır.- Domateslerin suyu çıkarılıp süzülmelidir.- Kuşbaşı hazırlanmış et, doğranmış kuru soğan ile sadeyağda kavrulduktan sonra üzerine baharatı ve tuzu eklenerek ateşten alınmalıdır.
Çömleğe yerleştirilmesi;
Çömleğin tabanına ilikli ve etli kemikler dizilmelidir. Üzerine hazırlanan kırmızıbiberlerin yarısı yerleştirilmelidir. Üstüne sadeyağda kavrulan et ve soğanın yanı sıra temizlenen sarımsaklar ile üst kısma kalan kırmızıbiberler eklenmelidir. Daha sonra çömlek içerisine önceden hazırlanmış olan domates suyu ve nar suyu dökülmeli, tuz serpiştirilerek ürün yöresel taş fırında pişirilmelidir.
Pişirilmesi;
Taş fırında yaklaşık 3 saat ağır ağır suyunu çekinceye kadar pişirilmelidir.
Sunum;
Pişen yemek servis tabağına alınmalıdır. Yanında pirinç pilavı ya da sade bulgur pilavıyla, taze yeşilbiber (Şanlıurfa Biberi -İsot) ve dilimlenmiş kuru soğan ile ayran eşliğinde sunulmalıdır.
Urfa (Şanlıurfa) İsot Çömleği yörenin önemli değerlerinden biri olup yöre ile özdeşleşmiştir. Bu sebeple yörenin meşhur yemekleri arasındadır.
Ürünün üretiminde yörede yetişen Şanlıurfa Biberi (İsot)’nin kullanılması zorunludur. Yemeğin hazırlanması, pişirilmesi zahmetli olup yılların kültürel aktarımı ve ustalık geleneği ile günümüze ulaşan Urfa (Şanlıurfa) İsot Çömleği ürünün tüm üretim aşamalarının coğrafi sınır içinde gerçekleşmesi gereklidir.
İsot Çömleği Tarihçesi:
İsot Çömleği, Güneydoğu Anadolu’nun, özellikle de Şanlıurfa’nın yöresel mutfağında önemli bir yere sahip olan bir yemektir. Bu yemek, adını Şanlıurfa’da yetişen ve kurutularak yapılan isot biberinden alır. İsot, bölgenin iklimine özgü lezzetli ve acı bir biberdir ve uzun bir geçmişe dayanır. Yörede isot, sadece baharat olarak değil, birçok yemeğin temel lezzet unsuru olarak da kullanılır. İsot Çömleği de bu geleneğin bir parçasıdır ve geçmişten günümüze kadar sofralarda varlığını sürdürmektedir.
İsot Çömleği, çömlek içerisinde ağır ağır pişirilerek yapılır ve pişirme tekniğiyle hem lezzetini artırır hem de besin değerlerini korur. Bu yemeğin yapımında kuzu eti veya dana eti tercih edilir. İsot, soğan, sarımsak ve çeşitli baharatlarla birlikte çömleğe eklenir ve odun ateşinde veya taş fırında uzun süre pişirilir. İsotun acılığı ve çömlekte pişme tekniği, yemeğe yoğun bir aroma kazandırır. Yavaş pişirme yöntemiyle et ve diğer malzemeler lezzetlerini birbirine iyice geçirir, bu da yemeğe kendine özgü, zengin bir tat verir.
İsot Çömleği’nin kökeni, Şanlıurfa’nın geleneksel mutfağına dayanır. Çömlekte pişirme yöntemi, Anadolu’nun birçok bölgesinde olduğu gibi Urfa mutfağında da yüzyıllardır kullanılan bir tekniktir. Bu yöntemin Urfa’ya özgü isot ile birleşmesi ise yemeği diğer çömlek yemeklerinden ayırır ve ona karakteristik bir özellik kazandırır. Özellikle kış aylarında tercih edilen İsot Çömleği, acı sevenler ve Şanlıurfa mutfağına ilgi duyanlar için vazgeçilmez bir yemektir. Günümüzde Şanlıurfa’da ve Güneydoğu Anadolu’nun çeşitli yerlerinde bu yemek, yöresel lokantalarda ve özel günlerde sıkça yapılır ve bölgenin yemek kültürünün önemli bir temsilcisidir.