🕙Hazırlanma Süresi: 20 Dakika
👨👩👦👦Porsiyon: 4 Kişi
🍽️Malzemeler:
½ kg ciğer
2 su bardağı pilavlık bulgur
1 orta boy soğan
3 yemek kaşığı sade yağ
4 bardak su
1 çay kaşığı karabiber ve tuz
🧑🏻🍳Hazırlanışı:
Pilav yapılabilecek yayvan bir tencereye sadeyağ konup ısıtılır, yemeklik doğranan soğan tencereye eklenir. Soğanlar pembeleştikten sonra küp küp doğranan ciğerler eklenerek kavrulur. Tuz, karabiber ve su ilave edilerek kaynamaya bırakılır. Su kaynayınca bulgurlar yıkanarak tencereye eklenir ve kısık ateşte pişmeye bırakılır. Suyunu çekince ateşten alınarak dinlendirilen ciğerli bulgur aşı, koruk salatası ve bostana ile servis edilir.
Ciğerli Bulgur Aşı Tarihçesi:
Ciğerli bulgur aşı, Güneydoğu Anadolu Bölgesi'nin özellikle Şanlıurfa ve çevresinde yaygın olan, bölgenin et ve tahıl kullanımını bir araya getiren geleneksel yemeklerinden biridir. Bu yemek, bulgurun doyuruculuğunu ve sakatat olarak kullanılan ciğerin lezzetini birleştirerek, özellikle besleyici ve lezzetli bir öğün sunar. Bölgenin tarih boyunca göçebe yaşam tarzına sahip halkları arasında popüler olan bu yemek, pratik ve uzun süre tok tutan yapısıyla dikkat çeker.
Anadolu’da bulgurun tarihi binlerce yıl öncesine dayanır ve buğdayın işlenmesiyle elde edilen bulgur, geçmişte uzun süre saklanabilir olması ve kolay hazırlanması nedeniyle göçebe kültürlerin başlıca besin kaynaklarından biri olmuştur. Buğday tarımıyla ünlü Güneydoğu Anadolu Bölgesi’nde bulgur, neredeyse her öğünde tüketilir. Ciğer ise özellikle Orta Doğu ve Mezopotamya mutfaklarında değerli kabul edilen bir sakatattır ve bu bölgede sıklıkla tüketilir.
Ciğerli bulgur aşının ortaya çıkışı, bölgenin avcılık ve hayvancılıkla iç içe geçmiş tarihine dayanır. Et ve sakatatın değerlendirildiği yemeklerde, ciğerin kullanımı oldukça yaygındır. Ciğerli bulgur aşı, kırsal kesimde yaşayan halk için günlük bir öğün olmasının yanı sıra, özel günlerde ve kalabalık sofralarda da tercih edilmiştir. Yemeğin temel malzemeleri arasında bulgur, ciğer (genellikle kuzu veya koyun ciğeri), biber salçası, soğan, sade yağ veya tereyağı gibi bölgenin kendine has tatları yer alır.
Ciğerli bulgur aşı, pişirme tekniği ve sunumuyla da Şanlıurfa mutfağının toplumsal yapısını yansıtır. Geleneksel olarak büyük kazanlarda yapılan bu yemek, aile ve komşularla paylaşılır ve sıcak servis edilir. Bugün hâlâ bölgedeki birçok restoran ve evde özel bir lezzet olarak sunulmaya devam eden ciğerli bulgur aşı, yerel halk için bir gurur kaynağıdır ve bölgeyi ziyaret eden turistler için de vazgeçilmez bir deneyimdir.